کودکان رنج و کار

سال‌هاست مشاهده کودکانی که در ساعات مدرسه در خیابان‌ها، کارگاه‌ها و دیگر محیط‌های کار مشغول کار و فعالیت هستند، امری عادی و روزمره محسوب می‌شود. با وجود آنکه مطابق ماده ۷۹ قانون کار(مصوب ۱۳۶۹) «به کار گماردن افراد کمتر از ۱۵ سال تمام ممنوع است». در گزارش‌های مرکز آمار ایران هر سال آمار کودکان شاغل۱۰ تا ۱۴ سال بدون کمترین توضیح دستگاه‌های مسئول منتشر می‌شود. قوانین مرتبط با کار کودکان و نوجوانان تا حدی با آنچه در کنوانسیون حقوق کودک هماهنگی دارد. برای مثال بر اساس ماده ۸۰ قانون کار: «کارگری که سنش بین ۱۵ تا ۱۸ سال تمام باشد، کارگر نوجوان نامیده می‌شود و در بدو استخدام باید توسط سازمان تأمین اجتماعی مورد آزمایش‌های پزشکی قرار گیرد» و همچنین ماده ۸۱: «آزمایش‌های پزشکی کارگر نوجوان باید سالی یک بار تجدید شود و مدارک مربوط در پرونده استخدامی وی ضبط شود. پزشک در مورد تناسب نوع کار با توانایی کارگر نوجوان اظهارنظر می‌کند و چنانچه کار مزبور را نامناسب دید، کارفرما مکلف است در حدود امکانات خود، شغل کارگر را تغییر دهد». در مواد ۸۲ و ۸۳ این قانون نیز نیم ساعت کار کمتر و عدم ارجاع کار‌های سخت و زیان‌آور و خطرناک و حمل بار با دست بیش از حد مجاز برای کارگر نوجوان ممنوع شده است. با این وجود، گزارش‌ها درباره کار کودکان حکایت از وضعیت نامطلوب و وخیم آنان دارد. شواهد و گزارش‌ها به اشتغال کودکان در کار‌های غیرقانونی، مانند روسپی‌گری و فروش مواد مخدر، سوءاستفاده از آنان در محیط‌های کار، دستمزد کمتر، اعمال خشونت علیه آنان و ده‌ها آسیب و مشکل دیگر اشاره کرده‌اند.

این مطلب بخشی از مقاله‌ی سعید مدنی دربارهٔ وضعیت کودکان کار در ایران است که می‌توانید متن کامل آن‌ به همراه ویدئوی گفتگوی ایشان را در وبسایت آیات مشاهده کنید.