کمپین «عشق درمان است»

آغاز سومین دوره‌ی سوادآموزی در طلوع

ای تو آغاز،

تو انجام،

تو بالا،

تو فرود

ای سراپرده هستی،

سر هر سطر و سرود

بازگردان به سخن دیگربار

آن شکوه ازلی،

شادی و زیبایی را

داد و دانایی را.

تو سخن را بده آن شوکت دیرین،

آمین!

(شفیعی کدکنی)

 

سومین دوره سوادآموزی، ویژه زنان و دختران ساکن در منطقه سعدی از اواسط آبان ماه سال جاری آغاز شد.

در این دوره ۵۲ سوادآموز درپایه‌­های اول، دوم و سوم شرکت می­‌کنند.
هدف از برگزاری دوره سوادآموزی، علاوه بر آموزش مهارت­‌های خواندن و نوشتن، ارتقاء امید و عزت نفس در زنان، ترغیب به مطالعه و آموزش مهارت‌­های زندگی است. در این دوره با هدف توانمندسازی زنان محلی، تلاش شده است تا گروهی از معلمان از میان زنان ساکن در منطقه انتخاب شوند. آموزش معلمان و برگزاری جلسات متناوب آموزشی ویژه معلمان، بخشی از فعالیت‌­ها در این حوزه است.

براساس مطالعات انجام شده در شهرک سعدی، سوادآموزی یکی از نیازهای اساسی و اولویت‌های آموزشی در این منطقه است.
بنابر مطالعه انجام گرفته توسط شهرداری شیراز در سال ۱۳۹۶، از جمعیت ۴۵۱۴۸ نفری بالای ۶ سال که ساکن در شهرک سعدی هستند،  ۱۵% بی­‌سواد مطلق می‌باشند که از این تعداد ۵۷% زن و ۴۳% مرد هستند. به نظر می‌رسد افزایش جمعیت کلی منطقه در سال‌های اخیر، بر شمار بی­سوادان افزوده باشد.

 

منبع:
مطالعه جغرافیای جمعیت شهری شیراز با تاکید بر شناخت ویژگی های جمعیت محلات شهر شیراز جلد اول ـ ویژگی‌های سواد و تحصیلات، ویراست اول، دی ماه ۱۳۹۶، دفتر برنامه و بودجه شهرداری شیراز

آموزش در جهت پیشگیری از سالک

آموزش­‌های مقابله با بحران و پیشگیری از مخاطرات احتمالی یکی از رکن‌های مهم برنامه­‌ریزی آموزشی به ویژه در مناطق آسیب‌پذیر است.

بر اساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته، پس از وقوع حادثه‌ی سیل در شهرک سعدی شیراز، امکان شیوع بیماری سالک در این محله وجود دارد. بنا بر سوابق پیشین محله در شیوع سالک، تلاش برای پیشگیری و کنترل این بیماری حائز اهمیت است. از این رو تصمیم گرفتیم کارگاه آموزشی یک روزه‌ای برای والدین و سوادآموزان طلوع برگزار کنیم.

در این کارگاه شیوه‌­ی انتقال بیماری سالک، روش­‌های درمان،­ باورهای غلط درباره بیماری و روش‌­های پیشگیری از آن آموزش داده شد. در پایان پماد دافع حشرات در اختیار شرکت کنندگان قرار گرفت و آن­‌ها با نحوه استفاده از آن آشنا شدند.

برگزاری کارگاه بهداشت دهان و دندان ویژه‌ی زنان

در هفته­‌های گذشته ۴ جلسه کارگاه با موضوعات بهداشت دهان و دندان و بهداشت فردی زنان برای گروه­‌هایی از زنان ساکن در محله سعدی برگزار گردید.

یکی از ویژگی‌های جوامع مبتنی بر عدالت، سطح سلامت افراد و گروه­‌های مختلف در اجتماع است. سلامت یک جامعه را می‌­­توان به عوامل و شرایط متنوعی مرتبط دانست. از جمله: میزان خدمات درمانی ارائه شده به ازای افراد، ساختار نظام درمانی، فقر و سطح درآمد، محیط زندگی و شغلی، فرهنگ تغذیه‌ای و رفتارهای بهداشتی.

براساس برخی تحقیقات، سهم خدمات درمانی و نظام درمانی در نظام سلامت یک اجتماع، تنها ۲۰ درصد است و برخی عوامل دیگر به مراتب بیش از نظام خدمات درمانی بر سلامت جوامع تأثیر گذارند.

یکی از این عوامل «رفتارهای سالم» است که عمدتاً بنا بر آگاهی‌­های مربوط به بهداشت و سلامت شکل می‌­گیرد. به عنوان مثال عدم آگاهی از فواید برخی مواد غذاییِ در دسترس، ممکن است موجب شود خانواده‌ها از این مواد استفاده نکنند؛ به علاوه، بی‌اطلاعی از شیوه‌ی درست طبخ غذا می‌تواند موجب کاهش فایده مواد غذایی شود.

برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری در راستای ترویج دانش­‌های مرتبط با بهداشت و سلامت می‌تواند گام مهمی در راستای کاهش نابرابری و ارتقاء سطح سلامت جامعه باشد.

تلاش ما بر این بوده که در مؤسسه طلوع از طریق آموزش‌ در این حوزه‌ها گامی را در این راستا برداریم.

همیاری والدین در تربیت کودکان

«همیاری والدین در تربیت کودکان» عنوان سومین کارگاه آموزشی ویژه مادران گروه پیش‌دبستانی در طلوع بود. در این کارگاه بر نقش والدین و تاثیر مشارکت آن‌ها در تربیت کودکان تاکید شد و شیوه‌های مختلف مشارکت موثر والدین مورد بحث و گفت و گو قرار گرفت.

چنانچه در کارگاه گذشته (کارگاه نیازهای کودکان) به آن اشاره کردیم  نیاز به امنیت یکی از مهم‌ترین نیازهای کودکان است.

کودکان همان‌طور که برای رشد و ادامه حیات خود به غذا، پوشاک و سر پناه نیاز دارند به تجربه کردن جهان همچون مکانی امن و تجربه کردن روابط سالم نیز نیازمندند. والدین در تامین این نیاز نقش مهمی دارند. با این همه مشاهدات نشان می‌دهد که در برخی شرایط، والدین به تاثیر رفتار خود بر سلامت روان کودکان و پیامدهای تربیتی آن بی توجه‌اند. به طور مثال گاه از والد دیگر برای کودک بدگویی می‌کنند، در حضور کودکان به یکدیگر توهین می‌کنند و مسئولیت حل اختلاف و مشاجره‌های بین فردی‌شان را به کودکان می‌سپارند. در شرایطی که رابطه بین والدین نابسامان است هر والد می‌کوشد تا اصطلاحاً از بین کودکانش علیه دیگری یارگیری نماید و بدین وسیله والد دیگر را تحت فشار قرار دهد. پیامد چنین رفتارهایی چیزی جز کاهش قدرت و اثرگذاری والدین در تربیت کودکان، تشکیل انگاره‌ی ذهنی پدر یا مادر ضعیف در نزد کودکان، تشکیل انگاره‌های جنسی و جنسیتی مخرب و احساس عدم امنیت در زندگی نیست.
تمرین مهارت‌های گفت و گو و ارتباط موثر و آگاهی از این پیامدها بر سلامت کودکان، تا حد زیادی می‌تواند از چنین نتایجی بکاهد.

آرزوی پرورش کودکانی سالم و سعادتمند انگیزه‌ی مناسبی است برای آموختن بیشتر و تغییر بسیاری از عادت‌ها و الگوهای رفتاری والدین.

برگزاری کارگاه نیازهای کودکان

امسال نیز همچون سال گذشته کارگاه آموزشی‌ای با موضوع «نیازهای کودکان» برای والدین کودکان پیش‌دبستانی در طلوع برگزار شد.

کودکی دوران رشد و شکوفایی است. با اطمینان می‌توان گفت که در هیچ دوره‌ای از زندگی رشد روانی و جسمانی انسان به اندازه‌ی دوران کودکی سریع نیست.

کودک در سال‌های اول زندگی چیزهای بسیاری می‌آموزد. او در دو سالگی قدم‌های نااستواری برمی‌دارد و به زحمت زبان به سخن می‌گشاید. کلمات مجزایی را به زبان می‌آورد و به ندرت جمله‌ی کوتاهی می‌گوید. راه رفتن را می‌داند، اما هنوز قادر به دویدن نیست. برای او نیک و بد مفهومی ندارد و گذشته و آینده را به خوبی درک نمی‌کند. از سه سالگی، پایه‌های شخصیت او گذاشته می‌شود و در پنج سالگی قوای حسی، حرکتی، ذهنی و عقلانی‌اش افزایش یافته و زمینه‌های تازه‌ای برای اکتشاف و تجربه به دست می‌آورد. بیشترین پیشرفت، تغییر و رشد به طور طبیعی در سال‌های اولیه‌ی زندگی اتفاق می‌افتد و بعد از آن سرعت رشد کم می‌شود تا این که فرد به سن بلوغ و جهش رشد برسد.

نکته‌ی مهم این است که محیط، به خصوص در دوره‌های رشد سریع، بیشترین اثر را بر فرد دارد. بنابراین فرصت‌های یادگیری در اوایل زندگی کودک، آثار مهمی بر پرورش توانایی‌های بعدی او دارند.

بنابراین توجه به این سال‌های حساس زندگی و پاسخ‌گویی به نیازهای اساسی کودکان _ که زمینه‌ساز رشد و سلامت آنان در دوره‌ی بزرگسالی است _ امری ضروری است.

کودکان پرارزش‌ترین سرمایه‌های هرجامعه‌اند و فراهم کردن شرایط مناسب برای زندگی بهتر آن‌ها و برطرف کردن نیازهای آنان وظیفه‌ی ماست.

در کارگاه برگزار شده، درباره‌ی نیاز به محبت، امنیت، تشویق، تجربه‌های تازه و مسئولیت‌پذیری به عنوان مهم‌ترین نیازهای کودکان برای دستیابی به زندگی مطلوب نکاتی ارئه شد.

اولین زنگ انشا در کلاس سوادآموزی پایه دوم

اولین زنگ انشا در کلاس سوادآموزی پایه دوم، با خلاصه کردن یکی از داستان‌هایی که بچه‌ها تا به حال خوانده بودند، گذشت. این داستان را بنا بر روایت سوادآموزان با هم بخوانیم.

نام داستان: خورشید و ابر برگرفته از کتاب بنفشه‌ای در قطب، نویسنده جانی روداری، مترجم فرشته ساری، انتشارات چشمه

تاریکی را نفرین نگوییم؛ شمعی بیفروزیم

سومین دوره سوادآموزی در طلوع از ۱۹ آبان ماه شروع شد.

در دو دوره‌ی گذشته مجموعا ۸۴ نفر اعم از زنان، دختران و کودکان بازمانده از تحصیل مهارت‌های خواندن و نوشتن را آموختند.

به یاری خدا در این دوره ۴۱ نفر در پایه دوم و ۳۰ نفر در پایه اول، ضمن آموزش مهارت‌های خواندن و نوشتن در قالب برنامه‌های آموزشی متنوع و متناسب با اهداف، در کنار هم خواهند بود.

آموختن برای زندگی و به قصد تغییر آن، مهم‌ترین هدف ما در دوره‌های سوادآموزی بزرگسالان است.

سوادآموزی نه در معنای خواندن و نوشتن نشانه‌ها و کلمات بی‌معناشده در زندگی، بلکه همچون ابزاری برای بازاندیشیدن در خود، دیگران و معنای جهان، فرصت دوباره‌ای است برای تغییر و تجربه کردن خود به مثابه  سوژه‌ای فعال، انتخاب‌گر و زایا.

سوادآموزی در این معنا بستری است برای بازیابی امید و عزت‌نفس و ایجاد روابط صمیمانه و سازنده.

 

 

بازآفرینی واژه‌ها در بطن زندگی (تمرین جمله‌سازی در کلاس سوادآموزی)

در برخی از رویکردها به آموزش، آموزش دادن به معنی انباشتن ذهن و روان دانش‌آموزان از واژه‌هاست. ما دانش را خواه اخلاق باشد یا مهارت، علوم طبیعی باشد یا علوم انسانی، فلسفه باشد یا سوادآموزی، از طریق واژه‌ها به دانش‌آموزان «می‌خورانیم».

در این شکل از آموزش که  «فریره» آن را «آموزش بانکی» می‌نامد و «سارتر» آن را «فلسفه‌ی تغذیه‌ای»، عمل دانستن خوردن واژه‌هاست؛ انبار کردن واژه‌ها در ذهن تا در روز مبادا به کارمان آیند. از این منظر ما دانش‌آموزانمان را دریافت‌کنندگانی منفعل و «مصرف‌کنندگانی جاهل» انگاشته‌ایم و نه انسان‌هایی متعامل، پرسشگر و زایا.

فریره آموختن را فرآیند بازیابی و بازآفرینی واژه‌ها در بطن زندگی می‌داند. او می‌گوید: «باید [آموختن و] گفتن سخن را با دیگرگون کردن واقعیت و نیز با نقش آدمی در این دگرگونی مرتبط ساخت.»

در دوره سوادآموزی طلوع تلاش ما بر این بوده است تا مواجهه‌ی سوادآموزان با واژه‌ها، مواجهه‌ای «تازه»، «پویا»، «برخاسته از واقعیت و تجربه» و «فعال»  باشد. استفاده از روش‌های گفت و شنود در کلاس درس و تمرین‌های جمله‌سازی تلاشی بدین امید بوده است.

در ادامه بخش‌هایی از جمله‌های دانش‌آموزان در تمرین‌های جمله‌سازی آمده است.

برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای مادران

در هفته‌های گذشته مادران کودکان پیش‌دبستانی طلوع در چهار کارگاه آموزشی شرکت کردند.
دو گارگاه آموزشی با موضوع اعتیاد بود که در آن سرفصل‌های آموزشی زیر ارائه گردید و با مادران درباره‌ی این سر فصل‌ها به گفت و گو نشستیم.

  • احساسات ما نسبت به یک فرد معتاد
  • برخی انگاره‌ها درمورد افراد معتاد
  • برخی اشتباهات در مواجهه با افراد معتاد
  • آیا ترک اعتیاد کار ساده‌ای است؟
  • با احساس عذاب وجدان در مواجهه با یک فرد معتاد چه کنم؟
  • پیشگیری از اعتیاد در نوجوانان
  • آشنایی با مراکز ترک اعتیاد در استان فارس

موضوع دو کارگاه آموزشی بعدی، آشنایی با کمردرد و پیشگیری از آن بود. در این کارگاه‌ها در رابطه با موضوعاتی همچون آشنایی با ستون مهره‌ها، دیسک کمر، آشنایی با نحوه صحیح نشستن، خوابیدن، بلند کردن اجسام سنگین و انجام فعالیت‌های روزمره، برخی حرکات اصلاحی و تمرین‌های ورزشی گفت و گو شد.

آموزش راهی به سوی رهایی خواهد بود اگر آن را با زندگی درهم آمیزیم و برای زندگی بیاموزیم.