۵۰۱ نکته برای معلمان

(معرفی کتاب همراه با گزیده نکات)

مشخصات کتابشناسی

نام کتاب: ۵۰۱ نکته برای معلمان

نویسنده: دکتر رابرت دی.رمزی

ترجمه‌: دکتر مرتضی مجدفر، وحیدرضا نعیمی

انتشارات: قدیانی

دکتر رمزی در این کتاب، ۵۰۱ نکته‌ی اساسی درباره‌ی راهبردهای یاددهی ـ یادگیری، نکته‌های مرتبط با کلاس درس، ارتباطات آموزشی ـ پرورشی با دانش‌آموزان، مدیریت کلاس درس، کار با والدین، توسعه‌ی مهارت‌های اختصاصی برای دانش‌آموزان، انگیزش و … ارائه کرده است که هر یک از آن‌ها می‌تواند در حرفه‌ای شده هرچه بیشتر معلمان و کارایی هرچه افزون‌تر روش‌های تدریس اثرگذار باشد.

تدریس، امروزه کار افراد ضعیف، خجول، اهمال‌کار و مأیوس نیست. این کار مهمترین و چالش‌برانگیزترین حرفه در جامعه است و روز به روز دشوارتر می‌شود. اکنون در کلاس‌های درس تمامی دوره‌های تحصیلی، مشکلات بیشتر می‌شود . انتظارات دائماً بالاتر می‌رود و از مدارس انتظار دارند با امکانات کمتر، کار بیشتری انجام دهند. از این‌رو، معلمان در همه‌جا، در پی منافع جدید اطلاعات و روش‌های تازه‌ی انگیزشی هستند. خوشبختانه کمک‌ها در دسترس‌اند و گاهی اوقات کتابی کوچک پر از افکار بزرگ است.

امروزه برای موفقیت، معلمان به افکار جدید و جسورانه‌ای نیاز دارند تا به کمک آن‌ها، با دانش‌آموزان خود رفتار کنند. همچنین، معلمان به نکات ماندگار و اثربخشی در مورد ماهیت تدریس و یادگیری نیاز دارند. این کتاب، هر دو مورد را توأمان در بردارد و منبعی الهام‌برانگیز برای معلمان تمامی دروس و همه‌ی دوره‌های تحصیلی است.

در ادامه نکاتی از کتاب آورده شده است:

شتابی برای حرکت خودتان معین کنید. باید همزمان، ضمن آن‌که از سریع‌ترین دانش‌آموز خود جلوترید، در کنار کُندترین آن‌ها نیز باشید.
با بی‌حوصلگی و یکنواختی بجنگید. رقیب شما در کار تدریس، شبکه‌های تلویزیونی و ماهواره‌ای قدرتمندی هستند که از ابزار جذاب‌تری برخوردارند.
کلاسی ایجاد کنید که همه در آن برنده باشند و هر دانش‌آموز در آن واحد، احساس برنده بودن بکند. فقط با تمرکز بر تک تک یادگیرندگان است که می‌توانید به کل کلاس درس بدهید.
موفقیت‌های هرچند کوچک را جشن بگیرید. تشویق هیچ‌گاه هدر نمی‌رود.
هر از چندی به دانش‌آموزان خود استراحت بدهید. به‌طوری که برخی مواقع، آخر هفته تکلیف نداشته باشند.
برده‌ی برنامه‌ی درسی خود نباشید و مو به مو از آن تبعیت نکنید. برقراری ارتباط اثربخش با یک دانش‌آموز، بهتر از تمام کردن ده کتاب درسی است.
تشویق‌کننده‌ی تمام دانش‌آموزان خود باشید. بچه‌هایی را که کمترین طرف‌دار دارند، با بالاترین فریاد تشویق کنید.
به یاد داشته باشید شاید کلاس شما، تنها خانه‌ی شادی‌آور باشد که برخی از دانش‌آموزان دارند.
به قولتان عمل کنید. اگر دانش‌آموزان نتوانند به معلم خود اعتماد کنند، پس به چه کسی می‌توانند اعتماد کنند؟
احساس نکنید که باید دوست دانش‌آموزان خود هم باشید. دانش‌آموزان شما، خود به‌اندازه‌ی کافی دوست دارند. آن‌ها آن‌چه نیاز دارند، معلم است.
به دانش‌آموزان خود اجازه بدهید که بدانند شما عقب نمی‌نشینید و به هیچ عنوان میدان را ترک نمی‌کنید. وقتی آن‌ها پی ببرند که شما از آنان یا خودتان قطع امید نخواهید کرد، آن‌ها هم قطع امید نخواهند کرد.
هر از چندی با دانش‌آموزان خود ناهار بخورید. از چیزهایی که می‌توانید از طریق صحبت سر میز ناهار در مدرسه یاد بگیرید، متعجب خواهید شد.
وقتی در مدرسه حادثه‌ی ناگواری پیش می‌آید (مثل مرگ یک دانش‌آموز یا معلم)، طوری رفتار نکنید که گویی همه‌چیز عادی است. وضع عادی نیست، به دانش‌آموزان اجازه بدهید درباره‌ی احساسات خود صحبت کنند. اجازه‌ی سوگواری بدهید. این واکنش طبیعی است.
وظیفه‌ی شما نیست که کاری بکنید تا هر بچه‌ای شما را دوست بدارد. وظیفه‌ی شما این است که کاری بکنید دانش‌آموزان خودشان را قدری بیشتر دوست بدارند.
فقط به پرسش‌هایی که دانش‌آموزان مطرح می‌کنند، جواب ندهید و به سؤالاتی جواب بدهید که از پرسیدن آن‌ها می‌ترسند. زیرا نمی‌خواهند سرافکنده یا خیط شوند. این توانایی، تنها با تجربه به دست می‌آید.
در مقام معلم، هر روز باید تصمیمات بی‌شماری بگیرید. اما باید فقط یک اصل را اعمال کنید: آنچه برای بچه‌ها بهتر است …
کاری کنید که هر دانش‌آموزی احساس کند به کلاس شما تعلق دارد. احساس طرد و انزوا، پدیده‌ای است که متأسفانه امروزه میان دانش‌آموزان مدرسه‌ها رایج است. اغلب بچه‌هایی که احساس می‌کنند طرد شده‌اند، افسرده و ناامید می‌شوند.
صرف نظر از سابقه‌ی تدریس، فکر نکنید همه چیز را دیده و تجربه کرده‌اید. «همه»ای وجود ندارد. دانش‌آموزان تنوع بی‌پایان دارند.
اشتباهات، ناکامی‌ها و لغزش‌های رفتاری دانش‌آموزان را به مدت طولانی به‌خاطر نسپارید. هر دانش‌آموزی، شایسته‌ی آن است که هر روزش را از نو شروع کند.
خودتان باشید. بچه‌ها می‌توانند افراد قلابی را تشخیص دهند. معلم خوب بودن، نمایش نیست.
طوری رفتار نکنید که گویی همواره شتاب‌زده‌اید. همه‌ی بچه‌ها شایسته‌ی آن هستند که کسی برای آن‌ها وقت بگذارد.
خودتان را بیش از حد جدی نگیرید. شما مهمترین شخص در کلاس درس نیستید.
هر روز چیز جدیدی بیاموزید. معلمان خوب، در وهله‌ی اول دانش‌آموزان خوبی هستند.
به یاد داشته باشید چرا معلم شدید. این کار، تعهد شما را تجدید می‌کند. دلایل قدیمی (عشق به بچه‌ها، علاقه برای کمک به دیگران و میل به تأثیرگذاری) همچنان مهم هستند.