برخی راهکار‌های تدریس برای استحکام بخشیدن به رابطه خانه و مدرسه
جویس اپستاین شش حیطه را برای استحکام بخشیدن به رابطه مدرسه و خانواده برشمرده است:
۱- به خانواده‌ها کمک کنید. مدارس می‌توانند اطلاعاتی درباره‌ی مهارت‌های پرورش فرزند، اهمیت پشتیبانی خانواده و رشد کودک و نوجوان، در اختیار والدین بگذارند. همچنین معلم‌ها واسطه‌های مهمی بین خانه و مدرسه‌اند. آنان می‌توانند باخبر شوند که آیا خانواده نیاز‌های ابتدایی جسمانی و بهداشتی کودک را تأمین می‌کند یا نه و در این زمینه به آن‌ها کمک کنند.
۲- با خانواده‌ها دربارۀ برنامه‌های مدرسه و پیشرفت فرزندانشان ارتباط سازنده برقرار کنید.برای برقراری ارتباط سازنده هم به تماس مدرسه با خانه نیاز است و هم متقابلا تماس خانه با مدرسه. والدین را به شرکت در جلسات اولیا و مربیان و فعالیتهای دیگر مدرسه دعوت کنید. مشارکت آنان این احساس را به کودکان منتقل می‌کند که والدینشان به عملکرد مدرسه توجه دارند. وقت‌هایی را برای گذاشتن جلسه با والدین انتخاب کنید که برای آنان مناسب باشد. بیشتر والدین به دلیل مشغله‌هایشان نمی‌توانند روز‌ها به مدرسه بیایند. یکی از برنامه‌هایی که می‌توانید مشترکاً برای والدین و دانش‌آموزان بگذارید «کار شبانه» است که طی آن، آنان با حضور در مدرسه برنامه‌های مختلفی را برای بهبود ظاهر مدرسه، مانند نصب و چیدن کارهای دستی و امثال آن را اجرا می‌کنند. معلم‌ها می‌توانند در این برنامه‌ها درصد والدینی را که در فعالیت‌ها شرکت می‌کنند، به دست آورند. اگر این درصد پایین باشد، برای رسیدن به راهکار‌های افزایش مشارکت، می‌توانید جلسات مشورتی با والدین، معلم‌های دیگر و کادر مدیریت تشکیل دهید. همچنین، فعالیت‌هایی ترتیب دهید که طی آن‌ها والدین نه تنها با معلم، بلکه با والدین دیگر نیز آشنا شوند.
در اینجا چند راهکار را برای بهبود ارتباط پیشنهاد می‌کنیم:
– پیش از آنکه نخستین جلسه اولیا و مربیان در سال تحصیلی برگزار شود، والدین را دعوت کنید تا با شما آشنا شوند.
– تکالیف مدرسه کودکان را هر هفته همراه با یادداشت یا نامه‌ای به خانه بفرستید. نامه می‌تواند بررسی فعالیتهای هفتگی کودکان باشد و پیشنهاد‌هایی برای کمک به کودکان در انجام تکالیفشان را شامل شود. نامه را (در صورت دو زبانه بودن خانواده) به زبان اصلی والدین برای آنان ارسال کنید.
– در مک آلن، واقع در ایالت تگزاس، منطقۀ آموزشی از طریق ایستگاه‌های رادیویی برنامه‌ای برای مشارکت تدارک دیده است. این برنامه هفتگی که “Discusione Eschlares” نام دارد به زبان اسپانیایی است و والدین را به درگیری بیشتر در تحصیل فرزندانشان تشویق می‌کند. والدین می‌توانند نسخه‌هایی از متن برنامه یا نوار‌های صوتی از هر برنامه را از هماهنگ‌کننده مدرسه فرزندشان دریافت کنند.
– از جلسات اولیا و مربیان به بهترین نحو استفاده کنید. گاهی این جلسات تنها موقعیت برای تماس معلم با والدین است. نخستین جلسه را در دو هفته نخست سال تحصیلی بگذارید تا توجه والدین به نوع مسائل مدرسه جلب شود و بتوانند سؤال کنند و پیشنهاد دهند. این کار از همان آغاز از بروز مشکلات احتمالی بعدی جلوگیری می‌کند. در این جلسه اول، سعی کنید اطلاعاتی دربارۀ ساختار خانواده (از نظر انسجام، طلاق یا وجود نامادری و ناپدری)، قوانین، نقش‌ها و سبک یادگیری آنان به دست آورید و مهارت‌های گوش دادن فعال را تمرین کنید.
– یکی از راه‌های ارتباط دوستانه با خانواده‌ها در نظر گرفتن جایی به نام اتاق والدین یا مرکز والدین در مدرسه است. در این مرکز، والدین می‌توانند به یکدیگر و به مدرسه کمک کنند و از مدرسه یا اجتماع کمک یا اطلاعات بگیرند.
۳- والدین را به کار داوطلبانه تشویق کنید. دروس، فعالیتهای کلاسی یا برنامه‌های درسی را به گونه‌ای تغییر دهید که والدینی که امکانش را دارند، بتوانند به عنوان داوطلب در آن‌ها درگیر شوند و سهم بیشتری در کارهای مدرسه پیدا کنند. مهارت‌های داوطلبان را با نیاز‌های کلاس درس سازگار کنید.
۴- خانواده‌ها را همراه با فرزندانشان در فعالیتهای «یادگیری در خانه» بگنجانید. این فعالیت‌ها شامل تکالیف و فعالیت‌هایی نظیر تصمیم‌گیری‌های مرتبط با برنامه درسی است. والدین وقتی راهبرد‌های خوب تدریس خصوصی را بیاموزند. می‌توانند مشارکتی مؤثرتر داشته باشند. اپستاین که اصطلاح تکلیف خانه تعاملی را رواج داده است، برنامه‌ای برای تشویق کودکان به کمک گرفتن از والدینشان در خانه طراحی نموده. در یکی از دبستان‌هایی که از روش اپستاین پیروی می‌کند، معلم‌ها با نام‌‌گذاری روی هر هفته، والدین را از هدف هر تکلیف آگاه می‌کنند، به آنان جهت می‌دهند و نظرشان را خواستار می‌شوند. در یکی از تکالیف خانه تعاملی از والدین خواسته شده بود که با فرزندانشان به خانه همسایگان بروند و درباره پرورش مرکبات محلی بحث کنند. اپستاین و همکارانش جزوه‌های راهنمایی برای معلم‌ها تهیه کرده‌اند که در آن‌ها صد‌ها مثال از تکالیف خانه تعاملی در مدارس ابتدایی آمده است.
۵- خانواده‌ها را در تصمیم‌گیری‌های مدرسه مشارکت دهید. می‌توانید والدین را به عضویت در انجمن اولیا و مربیان، کمیته‌های مختلف، شورا‌ها و سازمان‌های دیگر مربوط به خودشان تشویق کنید. در دبستان آنتوا که در منطقه‌ای روستایی در ایالت ویسکانسین قرار دارد، در جلسات اولیا و مربیان که به صورت مهمانی‌های شام خودمانی برگزار می‌شود، مسائل مدرسه و اهداف آموزشی منطقه، یادگیری مناسب سن، انضباط و آزمون عملکرد با والدین مورد بحث قرار می‌گیرد.
۶- همکاری‌های اجتماعی را هماهنگ کنید. به ارتباط متقابل ادارات، کالج‌ها و دانشگاه‌های محلی و سایر گروه‌هایی که برنامه‌های مدرسه، رسوم خانواده و یادگیری کودکان را تقویت می‌کنند، کمک کنید.
یک تجربه
دانن پالسون در یکی از مدارس ابتدایی شهر سالت‌لیک سیتی تدریس می‌کند. این مدرسه نوآوری‌هایی را به اجرا می‌گذارد و بر اهمیت آموزش گروهی و آموختن برای زیستن تأکید دارد. کودکان هم در این مؤسسه، همانند بزرگتر‌ها به طراحی فعالیتهای یادگیری می‌پردازند و در تمام طول روز، در گروه‌های کوچک کار می‌کنند.
دانن می‌گوید کار کردن را در مدرسه‌ای که در آن دانش‌آموزان، معلمان و والدین به عنوان یک اجتماع و با هم کار می‌کنند تا دانش‌آموزان چیز یاد بگیرند، دوست دارد. دانن، قبل از شروع سال تحصیلی در خانه‌ها به ملاقات والدین دانش‌آموزان خود می‌رود تا با آنان آشنا شود، خود را برای کار سالانه آماده کند و دریابد والدین در چه مواردی می‌توانند به آموزش کلاسی کمک کنند. بدین ترتیب، او برنامه کار خود را تدارک می‌بیند. دانن در جلسات ماهانه خانه و مدرسه به همراه والدین برنامه درسی خود را طراحی می‌کند و درباره چگونگی پیشرفت تحصیلی دانش‌آموزان با والدین گفتگو می‌کند. شرکت‌کننده‌های چنان جلساتی، در مورد منابع محلی‌ای که می‌توانند به یادگیری بهتر کودکان کمک کنند، تصمیم می‌گیرند.
هر روز اول هفته، دانش‌آموزان تجربیات خود را با همکلاسان در میان می‌گذارند و گاهی دانن موضوعاتی را از این میان، برای کار هفتگی دسته‌جمعی انتخاب می‌کند. بدین ترتیب کارهای کلاسی نیز با همفکری همگانی وحدت می‌یابد.
بسیاری از دانش‌آموزان قبلی دانن که گاه و بیگاه به ملاقات او می‌آیند ابراز می‌دارند که کلاس‌های وی تأثیر زیادی در رشد و پیشرفت یادگیری آنان داشته است. مثلاً یکی از این افراد درباره تأثیر کلاس‌های وی در هماهنگ‌سازی و طراحی کار‌ها در دوره دبیرستان چنین می‌گوید:
«از طریق مسئولیت‌پذیری و کار گروهی، همکلاسان طرز رویاروشدن با مسائل و گوش دادن به حرف‌های همدیگر را یاد می‌گیرند و سعی می‌کنند نظر‌های مختلف را درک کنند. آنان، همکاری کردن در کار گروهی و حفظ علاقه به کاری را که در جریان است، یاد می‌گیرند … خود من به عنوان یکی از مسئولان انتشار روزنامه اخبار دبیرستان، آموخته‌ام که چگونه در نشان دادن اشتیاق خودم متعادل باشم و با حوصله‌ی تمام با سایر دانش‌آموزان کار کنم.»
منبع: روانشناسی تربیتی، جان دبلیو. سانتراک، ترجمه حسین دانش‌فر و دیگران، انتشارات رسا
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.