موفقیت در اولین سال تدریس: راهنمای تدریس برای معلمان دوره راهنمایی (معرفی کتاب)

  • نام کتاب: موفقیت در اولین سال تدریس
  • نویسندگان: رابرت اِل. وایت، جِی. اِلین وایت
  • مترجمان: سید وحید موسوی داور، اشرف‌السادات موسوی
  • انتشارات رشد

رابرت اِل. وایت دانشیار رشته‌ی آموزش و پرورش در دانشگاه ایست سنترالِ اوکلاهاما است. او سال‌ها به آموزش روش‌های تدریس و کلاس‌داری دوره‌ی راهنمایی مشغول بوده‌است. علاوه بر این، بیش از ۲۵ سال تجربه‌ی تدریس در دوره‌های راهنمایی و دبیرستان داشته‌است. همچنین در سال‌های گذشته بیش از ۱۵۰ سمینار و کارگاه آموزشی برگزار کرده‌است.

خانم جِی. اِلین وایت نیز استادیار دانشگاه است و به مدت ۲۵ سال در مدارس تدریس نموده‌است.

این دو نویسنده، بر آن شده‌اند تا تجربیات سال‌ها معلمی و استادی دانشگاه را در کتابی مختصر و مفید در اختیار معلمان تازه‌کار قرار دهند. برای نوشتن و گردآوری این کتاب، آن‌ها از نظرات بسیاری از معلمان و دانشجویان تربیت معلم استفاده نموده‌اند.

 

هدف این کتاب شریک کردن شما در نکته‌های جالبی است که از تدریس می‌دانستیم. ما می‌خواستیم پیشاپیش، مسائلی را که معلمان تازه‌کار با آن‌ها روبه‌رو می‌شوند مطرح کنیم. همچنین می‌خواستیم پیشنهادهای عملی برای موفقیت در اولین سال تدریس ارائه کنیم. […]
از آن‌جا که هردوی ما سال‌ها تجربه‌ی معلمی داشته‌ایم، فکر کردیم که تجربه‌هایمان ممکن است به معلمان تازه‌کار و همچنین معلمان با تجربه‌ای که می‌خواهند روش جدیدی در پیش بگیرند، کمک کند. ما در این حرفه ورزیده شده‌ایم و فکر می‌کنیم که اگر بتوانیم برخی روش‌های فراموش‌شده‌ی آموزش را که خود در کلاس‌هایمان استفاده کرده‌ایم، در یک کتابِ جمع‌وجور گرد بیاوریم، کار مؤثری انجام داده‌ایم. […]
از مقدمه‌ی نویسندگان

کتاب حاصل، شامل ۸ فصلِ کوتاه است:

  • فصل اول: دوام آوردن در مدرسه
  • فصل دوم: دوام در معلمی مستلزم خوب کار کردن با دانش‌آموزان است
  • فصل سوم: دوام در معلمی نیاز به مدیریت خوب کلاس دارد
  • فصل چهارم: دوام در معلمی مستلزم طرح درس خوب است
  • فصل پنجم: ثمربخش‌کردن سنجش
  • فصل ششم: استفاده از فناوری به منظور ارتقای یادگیری
  • فصل هفتم: برقراری ارتباط مؤثر با والدین
  • فصل هشتم: از خودتان حرفه‌ای بسازید

در فصل اول این کتاب، نویسندگان به نکاتی پرداخته‌اند که معمولا برای آغاز هر شغل تازه‌ای لازم است، نکاتی مانند آشنایی با مکان، آشناشدن با همکاران، خوش‌آمدگویی به دانش‌‌آموزان و … ؛ مواردی به ظاهر ساده که در صورتی که مورد توجه قرار نگیرد، می‌تواند دردسرساز شود. در فصل‌های بعدی کتاب، چنانچه عناوین نشان می‌دهند، به مواردی مانند برقراری ارتباط با دانش‌آموزان، مدیریت کلاس، طرح درس نویسی، ارزش‌یابی و سنجش، استفاده از فناوری و برقراری ارتباط با والدین پرداخته‌شده‌است. در نهایت در فصل پایانی کتاب، به نکاتی اشاره شده‌است که می‌تواند به حرفه‌ای شدنِ یک معلم کمک کند؛ مواردی مانند نگرش امیدوارانه، تلاش برای یادگیری مادام‌العمر، زندگی شخصی معلمان، اجتناب از موقعیت‌های پرخطر و … .

در پایان هر فصل، کادری به نام «موضوعات گفت‌وگو» وجود دارد. در این کادرها سؤالاتی برای تفکر بیشتر و بحث و گفت‌وگو با سایرین آورده‌شده‌است. نمونه‌ای از یک کادر گفت‌وگو را در زیر می‌بینید:

موضوع‌های گفت‌وگو
• دفترچه‌ی برنامه‌ریزی خود را بردارید و برنامه‌ی یک نیم‌سال یا ثلث را در آن یادداشت کنید. همه‌ی تعطیلات، مناسبت‌های خاص و تعطیلات مدرسه را در آن بگنجانید. زمان‌هایی را که برای آزمودن دانش‌آموزان یا ارزیابی آن‌ها مناسب است، مشخص کنید.
• موضوعاتی را که برای درس مورد نظر شما مناسب است مشخص نمایید. مهارت‌ها و مواد درسی‌ای را که دانش‌آموزان باید یاد بگیرند، اولویت‌بندی کنید. مهم‌ترین مفاهیمی را که خوب است دانش‌آموزان‌تان بدانند، مشخص کنید. در آخر مشخص کنید که چه چیزهایی را خودتان دوست دارید اما مورد علاقه‌ی دانش‌آموزان نیست.
• درباره‌ی دروسی که به جزئیات کمتری نیاز دارند، بیاندیشید.
• برنامه‌ریزی درسی را با استفاده از دو قالبی که در این فصل بحث شد، تمرین کنید.

(موضوعات گفت‌وگو: نمونه‌ای از کادر پایانی فصل چهارم کتاب)

در مجموع، به نظر می‌رسد که این کتاب به دلیل دربرداشتن نکات ضروری برای معلمی و در عین حال مختصر و جمع‌وجور بودن، می‌تواند کتاب مفیدی برای استفاده‌ی همه‌ی معلمان و به ویژه معلمان تازه‌کار در مقطع راهنمایی باشد.

 

نویسنده:
فاطمه گزین – کارشناس ارشد روانشناسی