جادوگر دهکده سبز (یک طرح درس)
جادوگر دهکده سبز
(یک طرح درس)
این طرح درس بر اساس کتاب داستان «جادوگر دهکده سبز» تهیه شده است.
در صورتی که به کتاب دسترسی ندارید، می‌توانید فایل صوتی این داستان را از این آدرس دریافت کنید.
مشخصات کتاب‌شناسی:
- نام کتاب: جادوگر دهکده سبز
- نویسنده: دان مدن
- عنوان اصلی کتاب: The wartville Wizard
- مترجم: هایده کروبی
- انتشارات: شرکت انتشارات فنی ایران
- تعداد صفحات: ۲۴
کلید واژه‌ها: محیط زیست، زمین پاک، بدون زباله
روزی روزگاری پیرمردی در دهکده‌ی سبز زندگی می‌کرد. او عاشق طبیعت بود ولی اهالی دهکده زباله می‌ریختند و طبیعت زیبا را آلوده می‌کردند. او هر روز گونی به دست در جاده راه می‌افتاد و زباله‌ها را جمع می‌کرد. پیرمرد از جمع کردن زباله خسته شده بود؛ تا این‌که …
اهداف:
- درک اطلاعات صریح متن شنیداری؛
- تلفیق و تفسیر اطلاعات متن شنیداری و رسیدن به استنباط؛
- بحث و گفت‌وگو و اظهار نظر درباره‌ی مطالب؛
- توانایی بیان احساسات، افکار و تجربه‌های درونی؛
- تقویت حساسیت نسبت احساسات دیگران؛
- آشنایی با مسئله‌ی تولید و ازدیاد زباله و عواقب آن؛
- افزایش مسئولیت‌پذیری فردی و اجتماعی نسبت به تولید و جمع‌آوری زباله‌ها؛
- تأمل درباره‌ی راهکارهای کاهش و جمع‌آوری زباله.
گروه سنی: اول تا سوم دبستان
ابزار موردنیاز: کتاب داستان جادوگر دهکده سبز
اجرای طرح:
الف) پیش از قصه‌گویی: جلد کتاب را به دانش‌آموزان نشان بدهید. از آن‌ها بخواهید که به پیرمرد نگاه کنند و سپس به این سؤالات پاسخ بدهند:
- به نظر شما پیرمرد چه احساسی دارد؟
- باری که روی پشت اوست، سبک است یا سنگین؟
- فکر می‌کنید که پیرمرد چه باری را حمل می‌کند؟
- به نظر شما این داستان درباره‌ی چیست؟
ب) قصه‌گویی: داستان را برای دانش‌آموزان قصه‌گویی یا قصه‌خوانی کنید. (می‌توانید دانش‌آموزان را گروهبندی کنید و از آن‌ها بخواهید که به صورت گروهی کتاب داستان را بخوانند یا قصه‌ی صوتی را در کلاس پخش کنید.)
بحث و گفتگو (می‌توانید از بین سؤالات انتخاب کنید):
پرسش‌هایی برای درک مطلب:
- چه چیز پیرمرد را عصبانی می‌کرد؟
- او در بیرون از خانه‌اش چه چیزهایی پیدا کرد؟
- چرا پیرمرد زباله‌ها را جمع می‌کرد؟
- وقتی پیرمرد خسته و ناامید وسط جنگل نشسته بود، به مادر طبیعت چه گفت؟ چه اتفاقی افتاد؟
- چرا به پیرمرد جادوگر دهکده‌ی سبز می‌گفتند؟ جادوی او چه بود؟
- چرا مردمِ عصبانی و پلیس به خانه‌ی پیرمرد رفتند؟
- مردم به پیرمرد چه قولی دادند؟
پرسش‌هایی برای شناخت خود و دیگران:
- تا به حال جایی از کوچه یا خیابان را دیده‌اید که در آن زباله‌های زیادی ریخته شده باشد؟ آن‌جا چه شکلی بود؟ چه بویی می‌داد؟ احساس شما چه بود؟
- چه اشکالی دارد اگر آدم‌ها در کوچه، خیابان یا طبیعت زباله بریزند؟
- مردم دهکده‌ی سبز به جای ریختن زباله‌ها در طبیعت چه کار می‌توانستند بکنند؟
- اگر شما جای پیرمرد بودید، وقتی می‌دیدید که هرچقدر زباله‌ها را جمع می‌کنید، باز هم آدم‌ها زباله می‌ریزند، چه احساسی پیدا می‌کردید؟
- اگر پیرمرد قدرت جادویی به دست نمی‌آورد، برای حل مشکل زباله‌ها چه کار می‌توانست بکند؟
- اگر همه بخواهند مثل مردم دهکده‌ی سبز زباله‌هایشان را در طبیعت بریزند، چه می‌شود؟
- اگر پیرمرد نبود، ده سال بعد دهکده‌ی سبز چه شکلی می‌شد؟
- اگر بخواهیم که زباله‌ها در دنیا کم بشوند، چه کار می‌توانیم بکنیم؟
فعالیت‌ها‌ی پیشنهادی:
- چه کار می‌توانستند بکنند؟
از دانش‌آموزان بخواهید که به تصویر زیر از کتاب نگاه کنند. به هریک از آدم‌ها چه چیزی چسبیده است. با هریک از این چیزها چه کارهای دیگری می‌شد کرد؟ آیا امکان تهیه‌ی وسیله‌ی دیگری به کمک این مواد وجود داشت؟ آیا امکان بازیافت یا بازمصرف این مواد وجود داشت؟ اگر می‌خواستند که این چیزها را دور بریزند، باید آن‌ها را کجا می‌ریختند؟
کتابِ کوچک و مختصرِ «هر چیزی را دور نریز!» از انتشارات فنی ایران می‌تواند یک منبع تکمیلی خوب در این زمینه باشد.
- از بچه‌ها بخواهید که دست به کار شوند.
از دانش‌آموزان بخواهید که به دور و بر خود در کلاس نگاه کنند. چه آشغال‌هایی روی زمین یا در اطرافشان ریخته است؟ از آن‌ها بخواهید که آشغال‌های دور و برشان را جمع کنند و بعد دوباره به کلاس نگاه کنند. آیا این امکان وجود دارد که با برخی از «آشغال»ها چیزهای تازه یا زیبایی ساخت؟ می‌توانید زمانی را تنظیم کنید و آن‌ها را به حیاط مدرسه یا محله‌ی اطراف مدرسه ببرید و با رعایت موارد بهداشتی، به نظافت محیط و یا جمع‌آوری زباله‌ها بپردازید. همچنین این امکان وجود دارد که برای یک اردوی نظافتِ طبیعت برنامه‌ریزی کنید. می‌توانید این کار را تبدیل به یک مسابقه‌ی گروهی کنید.
- کاردستی درست کنید.
از دانش‌آموزان بخواهید که برای جلسه‌ی بعد برخی وسایل دورریختنی را با خود به کلاس بیاورند. سپس آن‌ها را گروهبندی کنید و از اعضای هر گروه بخواهید که به کمک دورریختنی‌ها یک کاردستی درست کنند.
- نامه‌ای برای مادر طبیعت!
از دانش‌آموزان بخواهید که نامه‌ای برای مادر طبیعت بنویسند و در مورد آشغال ریختن آدم‌ها با او صحبت کنند و برایش دعا کنند. همچنین در این نامه بنویسند که چه تصمیمی برای کمک به زمین گرفته‌اند.
- آقای پاکبان چه احساسی دارد؟
انیمیشن کوتاه «تام سوییپ» را برای بچه‌ها پخش کنید. سپس در این باره گفت‌وگو کنید که وقتی آشغال‌‌ها را توی سطل آشغال نمی‌ریزیم، چه مشکلاتی برای آقای پاکبان یا پدر مدرسه یا مادر مدرسه ایجاد می‌کنیم. اگر شما جای تام سوئیپ بودید چه احساسی داشتید؟ می‌توانید از دانش‌آموزان بخواهید که در این زمینه یک نقاشی بکشند یا انشا بنویسند.
- یک پژوهش میدانی!
از دانش‌آموزان بخواهید که امروز در مسیر مدرسه به خانه به اطراف خود نگاه کنند. سپس یک نقاشی از زباله‌هایی که روی زمین دیده‌اند بکشند. یا اسامی زباله‌ها و تعداد آن‌ها را بنویسند.
- موضوعاتی برای انشا یا نقاشی:
- اگر قدرت این را داشتم که زباله‌ها دستور بدهم …
- این قسمت از داستان من را به یاد این انداخت که …
- اگر مردم جهان مثل مردم دهکده سبز در طبیعت زباله بریزند، آن وقت ۲۰ سال دیگر جهان …
- دوست داشتم که شهر ما این شکلی بود …
- تحقیق کنید.
دانش‌آموزان را به بازدید از محل جمع‌آوری زباله ببرید. یا تصاویر مربوط به شیوه‌ها و محل‌های جمع‌آوری زباله را به آن‌ها نشان بدهید. در این مورد بحث کنید که اگر ما آدم‌ها همچنان به تولید زباله ادامه بدهیم، چه اتفاقی برای زمین رخ خواهد داد. سپس ازآن‌ها بخواهید که تحقیق کنند که در کشورهای مختلف از چه شیوه‌هایی برای کاهش تولید زباله استفاده می‌شود.
نویسنده: فاطمه گزین، دانشجوی دکترای مطالعات برنامه درسی
