برگزاری دورهی آموزش سوادآموزی به مربیان داوطلب مؤسسهی طلوع
«بخوان به نام پروردگارت که آفرید. انسان را از عَلَق آفرید. بخوان، و پرودگار تو کریمترین است. همان کس که به وسیله قلم آموخت. آنچه را که انسان نمیدانست به او آموخت.» (علق ۵-۱)
راضیهی ۱۳ ساله، یکی از ساکنین محلهی سعدی است که در کلاسهای تابستانی موسسهی طلوع شرکت میکند. راضیه، ۳ خواهر دارد که هیچ کدام توانایی خواندن و نوشتن ندارند. این دختران، در مقایسه با سایر کودکانی که از تحصیلات بهرهمند بودهاند، از توانایی کمتری در برقرار کردن رابطهی اجتماعی مناسب برخوردار هستند.
در شهرک سعدی،کودکان زیادی از تحصیل بازماندهاند، کودکانی که معمولاً والدین آنها نیز بیسواد مطلق یا کمسوادند.
براساس تعریف یونسکو، بیسواد مطلق «کسی است که نمیتواند بخواند، بنویسد و اطلاعیههای ساده و کوتاه مربوط به واقعیات زندگی روزانهاش را بفهمد» و کودک بازمانده از تحصیل، «آن گروه سنی از جمعیت است که در سنین مدرسه؛ یعنی بین ۶ تا ۱۸ سال قرار دارند، ولی در ماههای تحصیلی و در چرخهی آموزشی حضور ندارند»؛ یعنی در زمان ساعات کار مدارس، خارج از مدرسه هستند.
بازماندگی از تحصیل مانند دیگر آسیبهای اجتماعی، ناشی از علل و زنجیرهای از دلایل است و در نهایت نیز به بازتولید آسیبهای دیگری منجر میشود. از جمله عللی که میتوان بازماندگی از تحصیل را ناشی از آن دانست، شامل: مشکلات اقتصادی و گرفتن شهریه از دانشآموزان در مدارس دولتی، ناآگاهی والدین، رویکردهای جنسیتی و اهمیت ندادن به تحصیل دختران، طلاق و بیمسئولیتی والدین در قبال فرزندان، بیکاری، مهاجرت، اشتغال کودکان در سنین کم (کودکان کار) و … دانست. در بعضی از مدارس بچهها به خاطر اینکه شهریهی آنها به تعویق افتاده است، تحقیر میشوند. لذا بچهها ترجیح میدهند به مدرسه نروند تا تحقیر نشوند.
کسانی که از نظر اقتصادی در محرومیت به سر میبرند، برای خواندن و استفاده از اسناد، برای بررسی قیمتها و جلوگیری از استثمار شدن تنها نیازمند سواد یعنی چیزی در حد شمردن و حساب کردن و خواندن هستند. فقدان سواد، فقرا را بسیار آسیبپذیر میسازد و این چیزی است که گروههای اقلیتِ بخصوصی، به شدت در معرض آن قرار دارند. آنها میگویند: «بیسوادی باعث میشود که در معاملات فریب بخوریم» یا «چون درس نخواندهایم و مدرسه نرفتهایم، بیسوادیم، …، حساب کردن بلد نیستیم، فروشندگان، ما را فریب میدهند، آنها قیمتهایی را که میخواهند از ما میگیرند…».
آموزش، نیروی حیاتی نافذ در همهی جنبههای زندگی است. آموزش ما را به صورت «فرد» و «جامعه» شکل میدهد و تا حدّ زیادی تعیین میکند که چه هستیم و چه میخواهیم باشیم. هرچند بیسوادی تماماً سدّ راه عقل و دانش نمیشود و نبوغ در همهی سنتهای شفاهی ملل وجود دارد، اما سواد وسیلهی مهمی برای ارائه و کسب آموزش است. سواد ابزاری است که از طریق آن ایدهها، اطلاعات، دانش و عقل، بیان و مبادله میشوند.
***
با این وصف، و با توجه به ضرورت سوادآموزی به کودکان و بزرگسالان (به ویژه مادران)، از اوایل مرداد ماه سال جاری، دورهای آموزشی برای داوطلبین علاقهمند به سوادآموزی برگزار شد. در این دوره اصول پایهی آموزش ریاضی و فارسی توسط دو تن از مدرسین آموزش و پرورش به بیش از ۲۰ داوطلب شرکتکننده آموزش داده میشود. این دوره در محل اداره کل آموزش و پرورش استان فارس برگزار میگردد.
مربیان داوطلب پس از گذراندان ۸ تا ۱۰ جلسهی آموزشی و داشتن حضوری فعال در این جلسات، به عنوان معلم سوادآموزی به بزرگسالان و کودکان تدریس خواهند نمود. دورهی آموزش مربیان، تا پایان مردادماه ادامه خواهد داشت.
همزمان با برگزاری این دوره، با توجه به کسب آمادگی برخی نیروها، از روز شنبه ۲۱ مرداد، اولین دورهی سوادآموزی برای مادران نیز تشکیل شده است. یه یاری خدا، گزارش تفصیلی این دورهها نیز در کانال تلگرامی و وبسایت طلوع منتشر خواهد شد.
پیامبراکرم(ص): بهترین صدقه، این است که انسان علمى را بیاموزد و سپس آن را به برادر خود آموزش دهد. (میزانالحکمه، ص۳۹۵۵)