کلاغ تشنه‌کام – گزارشی از یک کلاس «اکتشاف» دوره‌ی آموزش پیش‌دبستانی طلوع

کودکان با آگاهی یافتن از مکان خودشان نسبت به دنیای اطرافشان، به درک فضایی می‌رسند. از طریق تجربه‌هایی که معلمان به کودکان ارائه می‌دهند، آن‌ها مکان، وضعیت چیزها (زیر و روی، خارج و داخل، بالا و پایین)، حرکت (به سمت عقب و جلو، بالا و پایین) و فاصله (دور و نزدیک) را یاد می‌گیرند. درک فضایی به کودکان کمک می‌کند محیط پیرامون را بهتر درک کنند. علاوه بر آن کودکان می‌توانند از طریق درک فضایی توانایی بیشتری در صحبت کردن درباره محیط اطراف کسب کرده و صحبت دیگران را نیز بهتر متوجه شوند.

در دوره پیش دبستانی تلاش بر این است که تجربیات و آموزش‌هایی در زمینه این مفاهیم به کودکان بدهیم. گزارش زیر گزارش کلاس اکتشاف است که هدف آن پرورش توانایی حل مسئله و تقویت درک فضایی کودکان می‌باشد.

در کلاس اکتشاف ابتدا معلم داستان کلاغی را تعریف کرد که در حال پرواز در بیابان به شدت تشنه می‌شود و دنبال آب می‌گردد. اما در بیابان آبی پیدا نمی‌کند، کلاغ پرواز می‌کند تا به یک روستای کویری می‌رسد. او پس از جست و جوی بسیار یک کوزه را پیدا می‌کند. کلاغ قصه ‌ما نمی‌داند که آیا در این کوزه، که دهانه‌ی باریکی دارد، آب هست یا نه.

در این مرحله از بچه‌ها خواسته شد به کلاغ راه‌هایی پیشنهاد بدهند که از طریق آن بتواند متوجه شود که در کوزه آب هست یا نه.

در ادامه‌ی داستان، کلاغ با انداختن سنگی در کوزه متوجه می‌شود که در کوزه آب هست. اما کلاغ نمی‌تواند از کوزه آب بخورد، چون نوک کلاغ از دهانه‌ی کوزه رد نمی‌شود.

حالا کلاغ باید راهی را پیدا می‌کرد تا سطح آب کوزه بالا بیاید و بتواند از کوزه آب بخورد. در این قسمت نیز بچه‌ها فکر کردند و پیشنهادهای جالب توجهی به کلاغ دادند.

نهایتآ کلاغ با انداختن سنگ‌های ریزه در آب سطح آب را بالا ‌آورد و آب خورد.

بعد از پایان قصه، نوبت به آزمایش کردن رسید: دو ظرف تیره‌ی مشابه، یکی خالی و دیگری محتوی آب مقابل بچه‌ها قرار داده شد، بچه‌ها باید با روشی که آموخته بودند آزمایش می‌کردند که کدام‌ ظرف آب دارد و کدام ظرف خالی ست.

سپس بچه‌ها گروه‌بندی شدند و ظرف آبی در اختیار هر یک از گروه‌ها قرار گرفت. بچه‌ها با مجموعه‌ای از وسایل از جنس‌های مختلف مانند فلز، پلاستیک و چوب که پیش روی شان قرار می‌گرفت سعی می‌کردند سطح آب را بالا بیاورند. اما با چالشی رو به رو ‌می‌شدند و آن هم اینکه فقط چیزهایی سطح آب را بالا می‌آوردکه در آب فرو رود و چیزهایی که روی آب قرار می‌گیرند سطح آب را بالا نمی‌آورند.

و بعد بچه ها وسایلی که روی آب قرار می‌گرفتند را از وسایلی که زیر آب قرار می‌گرفتند تفکیک کردند و با مفهوم زیر و رو نیز آشنا شدند.